Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut badawczy jest jednostką pracującą na potrzeby przemysłu naftowego i gazowniczego.
Czerpiąc z tradycji i osiągnięć jednostek z których powstał, Instytut legitymuje się bogatym dorobkiem naukowym oraz licznymi rozwiązaniami wdrożonymi w górnictwie naftowym, gazownictwie, a także w przemyśle rafineryjnym i petrochemicznym.
Wykaz opracowanej w Instytucie dokumentacji tworzy długą i różnorodną listę, na której znajdują się ekspertyzy, opracowania rozwiązań konstrukcyjnych i technologicznych oraz znaczące kompleksowe prace, które przyczyniły się do odkrycia nowych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, do wytworzenia i zastosowania narzędzi umożliwiających ich wydobycie i do opanowania technologii niezbędnych do ich oczyszczania, transportu, przeróbki oraz wykorzystania.
Pracownicy Instytutu są autorami wielu cenionych monografii, publikacji, referatów i przydatnych w branży materiałów edukacyjnych. Dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu, wchodzą w skład wielu naukowych i technicznych organizacji oraz gremiów doradczych, krajowych i międzynarodowych, są wykładowcami na kursach doskonalenia zawodowego, prowadząc praktyki studenckie dzielą się swoimi umiejętnościami z młodzieżą.
Ponad jedna trzecia pracowników Instytutu posiada stopnie lub tytuły naukowe i liczba ta, dzięki uwieńczonym powodzeniem przewodom doktorskim i habilitacyjnym, stale się zwiększa. Kwalifikacje kadry oraz całokształt działalności naukowej i aplikacyjnej zapewniły Instytutowi wysoką kategorię w rankingu jednostek naukowych prowadzonym przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Przyczyniła się też do tego aktywność wydawnicza: własne, popularne w przemyśle, czasopismo "Nafta-Gaz", seria wydawnicza "Prace Naukowe INiG-PIB", a także periodyki o charakterze informatorów naukowo–technicznych dla branży naftowej i gazowniczej. Bogaty dorobek naukowy pracowników Instytutu został również potwierdzony wieloma zgłoszeniami patentowymi. Od 2017 r. Urząd Patentowy RP udzielił na rzecz INIG-PIB 37 patenty oraz przyjął zgłoszenia 60 wynalazków Większość tych rozwiązań znalazła swoje zastosowanie w przemyśle.
Kierunki merytorycznej działalności Instytutu wpisują się w krajową i europejską politykę zrównoważonego rozwoju energetyki obejmując m. in.:
- oceny perspektyw poszukiwawczych ropy naftowej i gazu ziemnego metodami geologii, geofizyki, geochemii i mikrobiologii,
- poszukiwania i eksploatację złóż węglowodorów,
- magazynowanie, transport, dystrybucję i użytkowanie gazu ziemnego, ropy naftowej i produktów naftowych,
- procesy przetwarzania ropy naftowej,
- doskonalenie i monitorowanie jakości produktów naftowych,
- wykorzystanie odnawialnych źródeł energii,
- ochronę środowiska w przemyśle naftowym i gazowniczym.
Dobra, stale uzupełniana infrastruktura badawcza, nowoczesna aparatura, obejmująca unikatowe w skali kraju analizatory, sprzęt umożliwiający prowadzenie badań laboratoryjnych i polowych, duże zasoby biblioteczne, budynki oraz zaplecze technologiczne w Krakowie, Krośnie i Warszawie, pozwalają Instytutowi na tworzenie ciekawej i różnorodnej oferty prac naukowych, badawczo–rozwojowych i usługowych dla przemysłu, w tym dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także na uczestnictwo w projektach badawczych, realizowanych przez konsorcja naukowe. 
Wysiłki Instytutu, czynione by zasłużyć na dobre referencje, przyniosły oczekiwane rezultaty w postaci:
- powierzenia Instytutowi roli Instytucji Wdrażającej Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020 dla działania 7.1 „Rozwój inteligentnych systemów magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii",
- certyfikatu systemu zarządzania wg ISO 9001:2015 oraz akredytacji większości laboratoriów wg PN-EN ISO/IEC 17025:2005, potwierdzających rzetelność wykonywania zleconych Instytutowi badań,
- notyfikacji UE, upoważniającej INIG-PIB do prowadzenia procedur oceny zgodności dla urządzeń gazowych, gazowo-elektrycznych i elektrycznych,
- uprawnień do prowadzenia procesów oceny zgodności wyrobów, certyfikacji systemów jakości oraz wydawania certyfikatów zgodności, prawa do wydawania aprobat na wyroby budowlane stosowane w sieciach i instalacjach paliw gazowych,
- organizacji jedynego polskiego Systemu Certyfikacji Biopaliw i Biopłynów – Systemu KZR INIG, zatwierdzonego przez Komisję Europejską w odniesieniu do wykazania zgodności z kryteriami zrównoważonego rozwoju.
Instytut ma swój udział zarówno w spektakularnych sukcesach, jak i w każdym wypracowanym bez rozgłosu elemencie codziennej praktyki przemysłu. Nazwiska pracowników oraz tytuły ich prac można znaleźć w licznych dokumentacjach związanych z rozwojem i funkcjonowaniem branży gazowniczej, naftowej i paliwowej.