Deklaracja dotycząca etyki wydawniczej
Poniższe informacje dotyczące standardów etycznych i nadużyć w praktyce wydawniczej, których przestrzeganie deklaruje redakcja miesięcznika „Nafta-Gaz”, zostały opracowane w oparciu o wytyczne Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej (COPE), dostępne na stronie www.publicationethics.org
Misją Instytutu Nafty i Gazu – Państwowego Instytutu Badawczego jest dzielenie się wiedzą. Częścią tej misji jest m.in. publikowanie w czasopiśmie naukowym „Nafta-Gaz” innowacyjnych osiągnieć dotyczących branży. Wszystkie ukazujące się w tym czasopiśmie artykuły naukowe są recenzowane.
Redakcja czasopisma „Nafta-Gaz” będzie ujawniać i piętnować wszelkie przypadki naruszenia etyki wydawniczej stron uczestniczących w procesie wydawniczym: autorów, redaktorów i recenzentów.
Publikacja artykułu
Decyzję o przekazaniu artykułu do recenzji podejmuje redaktor naczelny, zastępca redaktora naczelnego lub redaktorzy tematyczni. Po stwierdzeniu, że nadesłany manuskrypt można skierować do recenzji (w tym spełnia on także wymogi formalne), wysyłany jest on do dwóch niezależnych recenzentów (model jednostronnie ślepej recenzji). Decyzja o publikacji artykułu podejmowana jest na podstawie analizy przedstawionych przez autora/autorów wyników i po weryfikacji oryginalności artykułu przez redakcję programem antyplagiatowym. W przypadkach spornych, np. otrzymaniu dwóch skrajnie odmiennych recenzji artykułu – jednej pozytywnej, a drugiej negatywnej, Redakcja może powołać trzeciego recenzenta lub zasięgnąć opinii właściwego do danej dziedziny redaktora tematycznego. W przypadku otrzymania dwóch negatywnych recenzji artykułu bądź stwierdzeniu plagiatu, naruszenia praw autorskich lub zniesławienia, redakcja wycofa publikację z druku.
Zasada fair play
Redaktor naczelny, zastępca redaktora naczelnego, redaktorzy tematyczni oraz recenzenci zobowiązani są do zachowania pełnego obiektywizmu przy kwalifikowaniu artykułu do druku. Płeć, rasa, orientacja seksualna, wyznawana wiara, narodowość i przekonania polityczne autorów prac zgłoszonych do publikacji nie mają wpływu na ocenę manuskryptów.
OBOWIĄZKI AUTORA
Wymogi dotyczące składania prac
Zgłaszając pracę do miesięcznika „Nafta-Gaz” autorzy są zobowiązani dołączyć oświadczenie o nienaruszaniu przez nich praw autorskich innych osób. W przypadku publikacji przygotowanej przez kilku autorów powinni oni też określić procentowy wkład poszczególnych osób w jej powstanie, jak również wskazać autora do korespondencji.
W przypadku złożenia do redakcji elementów graficznych (rycin, tabel itp.) opublikowanych już wcześniej, autorzy manuskryptu zobowiązani są do przedstawienia zgody ich właściciela/wydawcy na ich ponowne wykorzystanie. Dotyczy to w szczególności zdjęć i grafik znalezionych w internecie.
Wytyczne dotyczące przygotowania pracy i zgłoszenia jej do publikacji dostępne są na stronie internetowej miesięcznika „Nafta-Gaz”.
Oryginalność
Autorzy mogą przedstawić do publikacji jedynie oryginalne prace własne, w przeciwnym przypadku praca nie będzie dopuszczona do druku lub zostanie wycofana (wykazanie nieetycznej postawy autorów po opublikowaniu pracy). Niedopuszczalna jest jakakolwiek forma plagiatu – w tym przywłaszczenie dorobku, zwrotów, danych, koncepcji teoretycznych lub konkluzji innych autorów, jak również autoplagiatu, obejmującego powtórne opublikowanie fragmentów własnych wcześniej opublikowanych utworów jako utworów nowych. Równoległe wysyłanie manuskryptu do więcej niż jednego czasopisma uznaje się za zachowanie nieetyczne – naganne.
Prace lub słowa innych autorów wymagają odpowiedniego zacytowania. Autorzy powinni również wskazać na wszelkie ideowe inspiracje, w tym publikacje, które przyczyniły się do powstania pracy.
W wyjątkowych przypadkach możliwy jest przedruk lub tłumaczenie już opublikowanego artykułu, przy czym taka publikacja musi być odpowiednio oznaczona i wymaga zgody właściciela praw autorskich.
Autorstwo manuskryptu
Jako autorzy publikacji mogą być podane wyłącznie osoby, które wniosły rzeczywisty wkład w jej powstanie. Autorzy mogą zamieścić nazwiska osób uczestniczących w badaniach, na kanwie których powstała publikacja (ale które nie miały udziału w jej przygotowaniu) na końcu artykułu.
Cytowanie źródeł
Autorzy powinni podawać źródła prezentowanych danych i powoływać się w tekście artykułu na wszystkie istotne doniesienia.
Oszustwo naukowe
Autorzy są zobowiązani prezentować wyniki swojej pracy w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy – złożone prace mogą zawierać jedynie dane, analizę statystyczną i wyniki, które zostały uznane za dokładne. Publikowanie z premedytacją nieprawdziwych czy niezweryfikowanych wyników jest nieetyczne i nieakceptowalne.
Ujawnienie konfliktu interesów
Autorzy mają obowiązek ujawnić redakcji każdy potencjalny konflikt interesów, mogący wpłynąć na wyniki zamieszczone w manuskrypcie lub na ich interpretację. Autorzy powinni również zapewnić, że nie istnieją żadne roszczenia własnościowe do treści i zdjęć zamieszczonych w manuskrypcie, które mogłyby zaszkodzić jego publikacji.
Błędy po publikacji
Jeśli po publikacji artykułu autorzy stwierdzą w nim błąd, powinni o tym niezwłocznie poinformować redakcję w celu zamieszczenia korekty lub wycofania tekstu.
Ujawnienie konfliktu interesów
Redaktorzy i recenzenci nie mogą wykorzystywać informacji zawartych w nadesłanym artykule do własnych celów badawczych bez uprzedniej wyraźnej zgody jej autora. W przypadku stwierdzenia konfliktu interesów wynikającego z konkurencji, współpracy lub innych relacji z którymkolwiek z autorów czy instytucjami powiązanymi z danym artykułem, kompetencje redaktora naczelnego (decyzja dotycząca publikacji) przejmuje redaktor tematyczny miesięcznika „Nafta-Gaz”. Redaktorzy zobowiązani są ujawnić ewentualny konflikt interesów, a także opublikować taką informację po opublikowaniu pracy, w przypadku gdy stwierdzono zaistnienie takiego konfliktu. W razie potrzeby podjęte będą także inne działania, takie jak publikacja unieważnienia (retrakcja) lub sprostowania.
Droga odwoławcza
Jeśli autor postanowi odwołać się od decyzji o nieopublikowaniu jego artykułu, ostateczna decyzja w tej sprawie należy do redaktora naczelnego lub jego zastępcy. Redaktor naczelny/zastępca redaktora naczelnego po skonsultowaniu się z redaktorami tematycznymi i recenzentami oceniającymi daną pracę może zmienić początkową decyzję o niepublikowaniu artykułu.
Wycofanie artykułu
Jeśli po publikacji pracy zostanie w niej znaleziony istotny błąd lub znaczne jej części zostaną uznane za nieważne, praca zostanie wycofana z druku z podaniem przyczyny (np. oszustwo, błąd, plagiat, tzw. podwójne publikacje). Retrakcja artykułu nastąpi również w przypadku, gdy w opublikowanym artykule po jego opublikowaniu zostaną znalezione poufne informacje pozyskane przez autora od osoby trzeciej i wykorzystane w pracy bez jego zgody.
Decyzję o wycofaniu artykułu podejmuje redaktor naczelny lub jego zastępca po konsultacjach z kolegium redakcyjnym (redaktorami tematycznymi czasopisma „Nafta-Gaz”) oraz recenzentami, którzy opiniowali daną pracę.
OBOWIĄZKI RECENZENTÓW
Podstawowym obowiązkiem recenzenta jest obiektywna ocena tekstu. Wszelkie komentarze, oceny i sugestie powinny być wskazane w sposób jasny i wsparte odpowiednimi argumentami. Krytyka lub uwagi ze względów osobistych są niedopuszczalne. Na decyzję dotyczącą publikacji wpływa jedynie zawartość merytoryczna przekazanego materiału oraz zgodność tematyczna z profilem miesięcznika „Nafta-Gaz”. W procesie recenzowania uwzględniane są wyłącznie następujące kryteria: oryginalność pracy i jej naukowy charakter, zgodność nadesłanego manuskryptu z zakresem tematycznym czasopisma, poprawność obliczeń i wykorzystanej terminologii, prawidłowa weryfikacja hipotez i uzasadnienie wniosków.
Poufność
Recenzenci zobowiązani są do zachowania poufności wszelkich nieopublikowanych prac i związanych z nimi materiałów.
Obiektywizm
Recenzenci zobowiązani są dokładać wszelkich starań, by rzetelnie i obiektywnie ocenić wartość naukową ocenianej pracy. Jeśli recenzent uzna, że nie ma wystarczających kwalifikacji by ocenić daną pracę, powinien poinformować o tym redakcję i uchylić się od sporządzenia recenzji danego manuskryptu. Obowiązkiem recenzenta jest przekazanie autorom, za pośrednictwem zespołu redakcyjnego, jasnych, konstruktywnych i szczegółowych uwag, również w przypadku pracy, która jego zdaniem nie kwalifikuje się do druku. Naganne jest ograniczanie się do poinformowania autorów jedynie o konkluzjach recenzji, a zwłaszcza nieinformowanie ich o istotnych zarzutach, w tym także w recenzjach pozytywnych.
Terminowość przeprowadzania recenzji
Recenzent powinien starannie ocenić możliwości sporządzenia recenzji w wyznaczonym czasie, a w razie wątpliwości w tym zakresie zaniechać recenzowania. Redakcja oczekuje złożenia recenzji w terminie czterech tygodni od przyjęcia tego zadania przez recenzenta.
Ujawnienie konfliktu interesów
Recenzent nie może pozostawać w bliskich relacjach osobistych i/lub zawodowych z autorem manuskryptu. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji recenzent zobowiązany jest zaniechać recenzowania takiego manuskryptu i niezwłocznie powiadomić o tym fakcie redakcję, a także odmówić przeprowadzenia recenzji.
Oryginalność
Jeśli w trakcie recenzowania lub weryfikacji manuskryptu zostały wykazane znaczne podobieństwa do artykułów innych osób lub nadużycia w stosunku do ich własności intelektualnej, obowiązkiem recenzenta jest powiadomienie o tym fakcie redakcję. Redaktor Naczelny lub jego zastępca, po zapoznaniu się ze szczegółami stwierdzonego naruszenia, podejmie ostateczną decyzję co do publikacji pracy.
Cytowanie źródeł
Recenzent powinien wskazać autorom wszelkie tematy oraz publikacje, które w jego opinii są istotne, a nie zostały w pracy ujęte i zacytowane.
https://publicationethics.org/files/Full%20set%20of%20Polish%20flowcharts.pdf
https://publicationethics.org/files/Full%20set%20of%20English%20flowcharts_9Nov2016.pdf